Khoảng 50% trường hợp gặp khó khăn trong việc thụ thai có nguyên nhân từ sức khỏe sinh sản nam giới. Nam giới thường ít quan tâm tới khả năng sinh sản của mình cho đến khi bắt đầu lập gia đình và mong có con. Hiện nay, các phương pháp kiểm tra sức khỏe sinh sản và điều trị hiếm muộn dành cho nam giới còn hạn chế, do đó, việc lưu ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt để có khả năng sinh sản tốt nên được nam giới quan tâm nhiều hơn.
1. KHÔNG HÚT THUỐC LÁ
Với những người đàn ông hút thuốc khó có con vì sức khỏe của tinh trùng sẽ rất yếu, đồng thời sản sinh ra những hormon bất thường có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản nam giới.
Tinh trùng của nam giới được sản sinh liên tục, nhưng chúng cần mất ba tháng để trưởng thành. Trong quá trình này, nếu người đàn ông hút thuốc thì chất lượng và hình dạng tinh trùng sẽ bị thay đổi, khả năng sản xuất tinh trùng cũng bị giảm xuống.
Hút thuốc lá có thể::
- Gây độc: Mô tinh hoàn (nơi sản xuất tinh trùng), Mào tinh (nơi tinh trùng trưởng thành), độc ADN (vật liệu di truyền)
- TĂNG: Tỉ lệ tinh trùng bất thường, số lượng tinh trùng bất động và nguy cơ rối loạn cương dương
- GIẢM: 20% thể tích tinh dịch và số lượng tinh trùng di động
2. DUY TRÌ CÂN NẶNG PHÙ HỢP
Béo phì là một bệnh lý nguy hiểm, cho dù ở độ tuổi nào thì bệnh lý này cũng có ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe. Nhưng nhiều người còn chưa biết rằng, béo phì cũng có thể ảnh hưởng đến vấn đề vô sinh ở cả nam giới lẫn nữ giới.
Đối với nam giới, béo phì cũng có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng sinh con. Tỉ lệ có con của người béo phì thấp hơn của người bình thường.
Nguyên nhân đàn ông mập khó có con:
- Số lượng tinh trùng ít hơn
- Khả năng tinh trùng di động kém hơn (do rối loạn nội tiết hoặc do tăng nhiệt độ tại bìu)
3. CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG LÀNH MẠNH
Việc lựa chọn chế độ ăn uống phù hợp cho nam giới vô sinh là rất quan trọng để cải thiện khả năng sinh sản. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống cho nam giới vô sinh:
NÊN ăn uống:
| HẠN CHẾ ăn uống:
|
4. LÀM VIỆC TRONG MÔI TRƯỜNG LÀNH MẠNH
Nhiều người nghĩ rằng chuyện vô sinh hay hiếm muộn là do mắc phải các căn bệnh nào đó hay do trục trặc trong đời sống vợ chồng. Nhưng trên thực tế, chính môi trường làm việc cũng tác động không nhỏ đến khả năng sinh sản, đặc biệt là ở nam giới.
Môi trường làm việc có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới. Các yếu tố trong môi trường làm việc có thể gây ra tác động tiêu cực đến sức khỏe và sản sinh của nam giới. Vì vậy nam giới cần:
HẠN CHẾ tiếp xúc thường xuyên với các môi trường có:
- Thuốc trừ sâu
- Kim loại nặng
- Hóa chất độc hại
- Phóng xạ
- Nhiệt độ
5. HOẠT ĐỘNG THỂ CHẤT ĐỀU ĐẶN
Thực hiện các hoạt động thể chất thường xuyên có thể giúp cải thiện sinh sản nam giới. Hoạt động thể chất ĐỀU ĐẶN (yoga, bơi lội,…) quan trọng trong việc cải thiện sức khoẻ và nâng cao chất lượng sống ở nam giới.
Thói quen tập thể dục không chỉ tốt cho sức khỏe của phái mạnh mà còn giúp tăng chất lượng tinh trùng và khả năng sinh sản. Một nghiên cứu trên Tạp chí Y học Thể thao Anh (The British Journal of Sports Medicine) cho thấy đàn ông khi xem tivi hơn 20 giờ mỗi tuần có số lượng tinh trùng thấp hơn 44% so với những đàn ông tập thể dục thay vì xem tivi.
Ngoài ra, ít hoạt động thể chất làm tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý mạn tính, bệnh lý tim mạch và đái tháo đường.
6. ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG GIẤC NGỦ
Cũng như nữ giới, có nhiều yếu tố có thể tác động đến khả năng sinh sản của nam giới như rượu bia, thuốc lá, chế độ ăn uống,… Tuy nhiên một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học thì thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ cũng là nguyên nhân làm suy giảm khả năng sinh sản của nam giới.
Giấc ngủ và sinh sản nam giới có mối liên hệ rất chặt chẽ với nhau. Chất lượng giấc ngủ của nam giới có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của họ.
Tác giả nghiên cứu – giáo sư dịch tễ học của Đại học Boston, Lauren Wise cho hay: “Việc ngủ quá nhiều hay quá ít đều ảnh hưởng khả năng của người đàn ông trong quá trình thụ thai với đối tác”.
7. QUAN HỆ TÌNH DỤC AN TOÀN
Bệnh lây qua đường tình dục (bệnh lậu) có thể gây tổn thương mào tinh, ngăn không cho tinh trùng sản xuất trong tinh hoàn đi ra ngoài.
CẦN ĐIỀU TRỊ NGAY khi phát hiện ra bệnh để ngăn ngừa lây truyền cho người phối ngẫu và tổn thương khả năng sinh sản sau này. Tình dục an toàn (dùng bao cao su) là cần thiết khi chưa lập gia đình hoặc chưa muốn có con.
8. TIÊM NGỪA QUAI BỊ CHO BÉ TRAI
Bé trai cần được chủng ngừa quai bị. Biến chứng viêm tinh hoàn sau quai bị là một biến chứng nguy hiểm, có thể gây teo tinh hoàn dẫn tới vô sinh ở nam giới. Nếu có các biểu hiện bất thường ở tinh hoàn, nam giới cần đến thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa nam học để được tư vấn và có các phương pháp điều trị dự phòng kịp thời.
Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trong trường hợp không rõ đã được miễn dịch hay chưa để được CHỦNG NGỪA KỊP THỜI.
9. HẠN CHẾ LÀM TĂNG NHIỆT ĐỘ TẠI TINH HOÀN
Quá trình sinh tinh chỉ diễn ra tốt khi: Nhiệt độ tại tinh hoàn thấp hơn 2-4 độ so với nhiệt độ của cơ thể. Nếu nhiệt độ tinh hoàn tăng cao, sự sản xuất tinh trùng có thể ngừng lại. Khi đó, tinh trùng có thể bị ảnh hưởng trong vài tháng cả về số lượng, di động và hình dạng.
Tắm nước nóng: Chỉ cần 30 phút trong bồn tắm nước nóng hoặc tắm sục Jacuzzi có thể làm ảnh hưởng tạm thời đến sự sản xuất tinh trùng.
Hạn chế các việc làm tăng nhiệt độ ở bìu:
- Mặc quần lót quá chặt
- Ngồi nhiều tại chỗ, ngồi xếp bằng, ngồi khép chân đỡ máy tính xách tay
- Tắm bồn nước nóng trên 36.9°C hơn 30 phút và xông hơi hơn 10 phút
10. CẨN THẬN KHI SỬ DỤNG THUỐC
Một số loại androgen; chất gây nghiện; thuốc điều trị bệnh hệ thống (Crohn, Lupus…); bệnh mạn tính (viêm khớp, viêm loét đại tràng); hóa trị, xạ trị có thể làm GIẢM khả năng sinh tinh. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị nhằm có kế hoạch bảo tồn khả năng sinh sản phù hợp (trữ tinh trùng).
Có một số loại bôi trơn âm đạo có khả năng DIỆT tinh trùng, một số khác thì không tuỳ theo thành phần và khuyến cáo của nhà sản xuất. Tuy nhiên, cần cân nhắc khi sử dụng chất bôi trơn trong thời điểm mong muốn có thai.
11. TẦN SUẤT VÀ TƯ THẾ GIAO HỢP
TẦN SUẤT GIAO HỢP
Thời gian kiêng xuất tinh ngắn (khoảng 2 ngày) cho kết quả tinh dịch đồ bình thường. Nên quan hệ vợ chồng mỗi ngày hoặc cách ngày, tùy vào sức khỏe của cặp vợ chồng.
TƯ THẾ GIAO HỢP
Tư thế giao hợp KHÔNG ẢNH HƯỞNG tới khả năng thụ thai. Quan niệm nằm im, ngửa sau giao hợp giúp tinh trùng di chuyển dễ dàng hơn, không chảy ra ngoài là sai lầm.
12. CÓ KẾ HOẠCH SINH CON TRƯỚC TUỔI 35
Càng lớn tuổi, khả năng sinh sản càng GIẢM do nguy cơ mắc các bệnh mãn tính (tiểu đường, cao huyết áp…) cao, giảm tần suất giao hợp, tăng rối loạn tình dục (rối loạn cương).
Mặc dù các thông số tinh dịch đồ có thể xấu đi ở tuổi 35 nhưng khả năng sinh sản của nam giới không bị ảnh hưởng nhiều trước tuổi 50.
Lối sống và chế độ ăn uống của cha mẹ sẽ ảnh hưởng nhiều đến của con mình sau này.
Việc thực hiện một lối sống lành mạnh có ý nghĩa tích cực không chỉ ở thời điểm hiện tại mà còn ảnh hưởng lâu dài đến thế hệ sau.